W metodzie obracanego kryształu wiązka równoległych monochromatycznych promieni rentgenowskich pada na monokryształ. Kryształ ustawiony jest na główce goniometrycznej zazwyczaj jedną z osi krystalograficznych prostopadle do padającej wiązki i obracany jest wraz z nią, aby coraz to inne płaszczyzny sieciowe kryształu o różnych odległościach międzypłaszczyznowych dhkl mogły znaleźć się pod kątem połysku φhkl (w pozycji odbijającej) w stosunku do wiązki padającej promieni.



Schemat budowy kamery w metodzie obracanego kryształu. A- monokryształ, G- główka goniometryczna, U –kolimator, W –rurka wychwytująca wiązkę pierwotną promieni, E – ekran fluorescencyjny, F – błona fotograficzna


Wiązki promieni rentgenowskich, odbitych od płaszczyzn sieciowych, dają na błonie fot. (cylindrycznie otaczającej monokryształ) refleksy układające się wzdłuż równoległych linii zwanych warstwicami. Otrzymany rentgenogram nazywa się dyfraktogramem warstwicowym.



Rentgenogram uzyskany metodą obracanego kryształu przy ustawieniu osi krystalograficznej X prostopadle do padających promieni: zwinięty w cylindrycznej kamerze oraz rozwinięty. K –monokryształ, W0, W1, W2 – warstwice, h – liczba całkowita, numer warstwice, y1 – odległość między warstwicą zerową i kolejną warstwicą.


Aby uzyskać refleks muszą być spełnione jednocześnie wszystkie równania Lauego. Warunek ten spełniony jest dość często, ponieważ kąty występujące w tych równaniach są ze sobą powiązane.

powrót do spisu treści